Con ngoài giá thú có được hưởng quyền thừa kế không?

Mối quan hệ trong gia đình thường được coi là một trong những mối quan hệ thiêng liêng nhất, nó gắn kết các thành viên trong gia đình từ nhiều thế hệ với nhau như ông bà, cha mẹ, anh, chị, em, con cái…. Xuất phát từ kết quả tình yêu, quan hệ tình cảm giữa nam và nữ.

Trong mối quan hệ vợ chồng, tùy từng trường hợp mà chúng ta có thể được nghe từ ngữ như “con chung”; “con riêng”; “con ngoài giá thú” ….

Từ ngữ “con chung” , “con riêng” thì dễ hiểu rồi. Vậy “con ngoài giá thú” là gì? Có khác gì so với con chung, con riêng của vợ chồng và có được hưởng quyền thừa kế không?

Chúng tôi – Đội ngũ Luật sư của Văn phòng Luật sư Hoàn Mỹ xin gửi đến quý vị bài viết dưới đây để làm rõ vấn đề này như sau:

1. Khái niệm Con ngoài giá thú là gì?

“Giá thú” là một thuật ngữ pháp luật được sử dụng trong pháp luật Dân sự Việt Nam thời kỳ phong kiến, thời Pháp thuộc và ở Miền Nam Việt Nam trước năm 1975.

Hiện nay, thuật ngữ giá thú không còn được sử dụng trong Luật Hôn nhân và Gia đình hiện đại nữa, các nhà lập pháp đã thay thế nó bằng thuật ngữ “hôn nhân”  khi sử dụng nó là danh từ và thuật ngữ “kết hôn” khi sử dụng nó là động từ.

• Theo từ điển Luật học: Không có giải thích khái niệm con ngoài giá thú là gì mà chỉ đưa ra khái niệm con ngoài hôn nhân tương tự như khái niệm con ngoài giá thú (con có bố mẹ không phải là vợ chồng)
• Dưới góc độ pháp lý: Căn cứ theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình hiện hành, nam nữ có đăng ký kết hôn và được công nhận là hôn nhân hợp pháp khi các bên đáp ứng đủ Điều kiện kết hôn và có thực hiện thủ tục Đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền (UBND xã/ phường), căn cứ tại Điều 8, Điều 9 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, không có bất cứ một văn bản pháp luật nào định nghĩa về con ngoài giá thú là gì. Có thể hiểu con ngoài giá thú là con được sinh ra khi bố mẹ không đăng ký kết hôn.

2. Các trường hợp phát sinh con ngoài giá thú.

Con ngoài giá thú có thể được phát sinh trong các trường hợp sau:

• Con sinh ra khi có cả hai bố và mẹ có quan hệ tình cảm, đều còn độc thân nhưng không đăng ký kết hôn.
• Con sinh ra khi có bố, mẹ ( một bên hoặc cả hai bên) đã kết hôn với người khác.
• Con sinh ra khi bố và mẹ không đăng ký kết hôn, sống chung với nhau như vợ chồng (bao gồm cả trường hợp một bên hoặc cả hai đã ly hôn nhưng sống chung, không đăng ký kết hôn).

3. Con ngoài giá thú có được hưởng quyền thừa kế

Quyền con người là những quyền tự nhiên, vốn có và khách quan của con người được ghi nhận và bảo vệ trong pháp luật quốc gia và các thỏa thuận pháp lý quốc tế. Ở Việt Nam, quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của Công dân luôn được tôn trọng và đảm bảo, đặc biệt được khẳng định hơn trong Hiến pháp Việt Nam năm 2013.

Do vậy, dù con ngoài giá thú được sinh ra khi bố mẹ không có đăng ký kết hôn, thì vẫn luôn được pháp luật bảo vệ, bằng việc đảm bảo các quyền và lợi ích giống một người con bình thường như quyền xác định cha mẹ cho con, quyền giám hộ, hộ tịch, quyền thừa kế, quyền tài sản ….

Theo đó, con ngoài giá thú đương nhiên sẽ được hưởng quyền thừa kế khi cha mẹ để lại di sản. Trong trường hợp này, chúng tôi sẽ đề cập chính đến trường hợp quyền thừa kế theo pháp luật của con ngoài giá thú.

Căn cứ quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 651 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định về “Người thừa kế theo pháp luật”:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
2. a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
3. b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
4. c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
5. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
6. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Theo quy định trên, con ngoài giá thú thuộc hàng thừa kế thứ nhất, không có sự phân biệt đối với con trong giá thú (con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân, cha mẹ có hôn nhân hợp pháp). Chính vì vậy, khi chia di sản thừa kế theo pháp luật, con ngoài giá thú cùng tất cả những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau.

Ngoài ra, để bảo về quyền và lợi ích của con ngoài giá thú, trong trường hợp người có di sản chết có để lại di chúc hợp pháp mà trong nội dung di chúc con ngoài giá thú lại không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba (2/3) suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, thì con ngoài giá thú vẫn sẽ được hưởng phần di sản thừa kế trong trường hợp sau:

• Con ngoài giá thú chưa thành niên (chưa đủ 18 tuổi);
• Con ngoài giá thú đã thành niên mà không có khả năng lao động (khuyết tật, tâm thần …)

Trong trường hợp này, con ngoài giá thú sẽ được hưởng phần di sản bằng hai phần ba (2/3) suất của một người thừa kế theo pháp luật. (Điều 644 – Bộ luật Dân sự 2015 quy định về “người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc”).

Lưu ý: người con ngoài giá thú phải chứng minh được bản thân là con đẻ của người để lại di sản thừa kế.

Trên đây là nội dung tư vấn của Văn phòng Luật sư Hoàn Mỹ về quyền hưởng thừa kế của con ngoài giá thú (con sinh ra khi bố mẹ không đăng ký kết hôn). Tuy nhiên, trong thực tế việc đảm bảo quyền thừa kế gặp nhiều khó khăn, một phần do tư tưởng trong xã hội Việt Nam về việc chấp nhận sự có mặt của con ngoài giá thú, dẫn đến những tranh chấp không đáng có về di sản thừa kế trong gia đình hoặc những người thuộc trường hợp con ngoài giá thú khi sự hiểu biết về pháp luật còn hạn chế, dẫn đến quyền lợi của họ không thể biết, hoặc không được đảm bảo kịp thời.

 

Chúng tôi khuyến khích nếu quý vị gặp phải trường hợp nêu trên, nếu không phải là người có hiểu biết sâu về luật pháp, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc người thân, bạn bè, Quý vị nên tham khảo ý kiến của Luật sư tư vấn.

Nếu quý vị có nhu cầu cần tư vấn hoặc thắc mắc, vui lòng liên hệ qua điện thoại hoặc trực tiếp đến chúng tôi để được hỗ trợ theo thông tin như sau:

VĂN PHÒNG LUẬT SƯ HOÀN MỸ (MAJESTIC LAW OFFICE)

Điện thoại: 0906.328.657

Email: daohoanglien@gmail.com

Địa chỉ văn phòng: 689/4 (số cũ 19A) Nguyễn Kiệm, Phường 3, Quận Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh

Tin khác